Raz w miesiącu jako prezent dla Czytelników i Czytelniczek udostępniamy Ci unikalną i ekskluzywną Pokojową Prasówkę Salam Lab, którą w każdą sobotę otrzymują nasze Patronki i Patroni. W Prasówce przeczytasz skrót najważniejszych informacji z Bliskiego Wschodu i świata z ostatniego tygodnia. W tym tygodniu dowiesz się, jakie są plany na pokój w Jemenie, dlaczego Korei Północnej grozi klęska głodu oraz ile dzieci migranckich znika bez śladu na ulicach Unii Europejskiej. Bądź na bieżąco! Czytaj Pokojową Prasówkę!
Przedstawiamy Wam nową wersję Prasówki, którą w każdą sobotę otrzymują nasze Patronki i Patroni, którzy wspierają powstawanie Salam Lab. Chcesz co tydzień otrzymywać naszą wyjątkową Prasówkę bezpośrednio na swoją skrzynkę mailową? Dołącz do grona naszych Patronek i Patronów. Jak to zrobić? Dowiesz się tutaj >>.
POKÓJ
W tej części prasówki informujemy o wydarzeniach związanych z budowaniem pokoju: działaniach na rzecz budowy kultury spotkania, oddawania sprawiedliwości ofiarom konfliktów oraz jej wymierzania oprawcom, a także o nowatorskich przykładach zwalczania nierówności. Znajdziesz tu też przykłady dziennikarstwa pokoju (“Peace Journalism”).
#Jemen
Rada Bezpieczeństwa ONZ poparła proponowany w zeszłym miesiącu plan pokojowy Arabii Saudyjskiej, który miałby zakończyć trwającą od 2015 roku wojnę w Jemenie. Rada wystosowała specjalny komunikat prasowy, w którym stwierdziła, że saudyjska propozycja pokrywa się z wizją specjalnego wysłannika ONZ w Jemenie – Martina Griffithsa. Plan obejmuje między innymi ogólnokrajowe zawieszenie broni, otwarcie lotniska międzynarodowego w Saanie, częściowe wznowienie lotów do wybranych destynacji oraz otwarcie portu w Hodejdzie. Więcej o planie Arabii Saudyjskiej dla Jemenu pisaliśmy tutaj >>. Rada Bezpieczeństwa ONZ wezwała strony do podjęcia negocjacji bez warunków wstępnych, co przyspieszyłoby rokowania i dojście do porozumienia. Jednocześnie ONZ podkreśla, że w negocjacjach pokojowych udział powinny wziąć także kobiety oraz młodzież. Więcej znajdziesz tutaj >>.
#Sudan
Zamieszki, które wybuchły 3 kwietnia w Darfurze w zachodnim Sudanie, zmusiły ludzi do masowych ucieczek. Uchodźcy to przede wszystkim kobiety, dzieci i osoby starsze, którzy wyruszają do odległego o 20 kilometrów Czadu, by uciec z miejsca, gdzie brutalne starcia, przemoc oraz niszczenie domów cywili są na porządku dziennym. Tuż po przekroczeniu granicy z Czadem migranci otrzymują pomoc, jednak jak donosi UNHCR, warunki, w których przebywają, są tragiczne. Przesiedlonym rodzinom za schronienie służy cień drzew lub prowizoryczne zadaszenie. Brakuje wody i pożywienia. Priorytetem jest umieszczenie uchodźców w bezpiecznym miejscu, tak by ochronić ich przed 40-stopniowym upałem, a następnie zapewnić dostęp do opieki zdrowotnej. Obecnie w Czadzie, w regionie Ouaddaï, który sąsiaduje z Sudanem, przebywa 145 tysięcy uchodźców z Darfuru. Dopóki sytuacja w Sudanie nie ustabilizuje się, liczba będzie stale rosnąć. Więcej szczegółów na ten temat przeczytasz tutaj >>.
#Liban
Libański lekarz Riad Sarkis jest przekonany, że pandemię koronawirusa można zwalczać za pomocą psów. Specjalnie wyszkolone psy są w stanie w kilka sekund wykryć zakażenie wirusem i potrafią mieć większą skuteczność niż testy PCR. Sarkis od 12 lat bada zdolność psów do diagnozy nowotworów u ludzi. Po wybuchu pandemii postanowił sprawdzić czy w tym przypadku psy również mogą być pomocne. Jego czworonożni asystenci nie zawiedli.
Obecnie z pomocy psów przy diagnozowaniu zakażenia koronawirusem korzysta się na międzynarodowych lotniskach w Dubaju, Helsinkach i w Sydney. Riad Sarkis uważa, że umiejętności psów prowadzą do wielkiego przełomu w badaniach nad wirusami, ponieważ stanowią one dowód na to, że wirusy mogą mieć własne, charakterystyczne zapachy.
Przeczytaj więcej tutaj >>.
#Nigeria #UNHCR
16 kwietnia rzecznik Agencji ds. Uchodźców ONZ (UNHCR), Babar Baloch, wyraził zaniepokojenie związane z przymusowymi migracjami po serii ataków grup zbrojnych na miasto Damasak we wschodniej części Nigerii (stan Borno). Celem natarcia były zarówno prywatne domy jego mieszkańców, jak i budynki użyteczności publicznej. Pomimo obecnie utrudnionego dostępu do pomocy humanitarnej oraz niskiego finansowania akcji ratunkowej, działacze ONZ deklarują pełną gotowość w związku z pomocą przesiedleńcom. Pełne informacje znajdziesz tutaj >>.
#Malediwy
Według corocznego raportu World Press Freedom Index dotyczącego wolności prasy i dziennikarzy w ciągu trzech ostatnich lat Malediwy zmieniły pozycję w rankingu ze 120 miejsca na 72. Znaczna poprawa związana jest z objęciem w 2018 roku urzędu prezydenta państwa przez Ibrahima Mohameda Soliha. Obecny prezydent, w przeciwieństwie do swojego poprzednika, wprowadził liczne zmiany na rzecz jednej z podstawowych wolności obywatelskich jaką jest swoboda wypowiedzi w sferze publicznej. Kwestią nierozwiązaną pozostaje jednak zabieranie głosu w sprawach dotyczących wiary muzułmańskiej, będącej zgodnie z konstytucją religią państwową. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj >>.
WYKLUCZENI
W tej części prasówki przeczytasz o sytuacji osób wykluczonych, o tym w jaki sposób są łamane prawa człowieka w różnych częściach świata oraz o migracji i uchodźstwie.
#Hiszpania
7 kwietnia ruszył pierwszy internetowy magazyn dla uchodźców w hiszpańskiej cyberprzestrzeni. Założycielami serwisu o wymownej nazwie Baynana (arab. “między nami”) są czterej syryjscy uchodźcy Muhammed, Ayham, Okba i Moussa. Zanim znaleźli się w Madrycie, wszyscy pracowali jako dziennikarze i dokumentowali wydarzenia w kraju ogarniętym wojną. Portal prowadzony w języku hiszpańskim i arabskim ma być głosem migrantów mówiących w swoim imieniu – prezentować sukcesy, wspierać oraz dostarczać użytecznych informacji na temat organizacji życia w Hiszpanii. Więcej na temat nowego serwisu oraz jego założycieli przeczytasz tutaj >> .
#KoreaPółnocna
Kim Dzong Un ostrzegł obywateli Korei Północnej przed głodem. Przywódca azjatyckiego kraju przyznał, że w kraju panuje tragiczna sytuacja gospodarcza i wezwał Koreańczyków do gotowości na kolejny tzw. ciężki marsz. Ciężki marsz to termin propagandowy, powstały w Korei w latach 90. dla uniknięcia słowa “głód”. W tamtym czasie rząd nie importował żywności i w nieudolny sposób dystrybuował jedzenie produkowane lokalnie, w wyniku czego według nieoficjalnych szacunków śmierć poniosło od kilkuset tysięcy do 2 milionów osób. Osoby, które przetrwały, dzielą się wspomnieniami katastrofy, podczas której dochodziło do kanibalizmu, a ludzie żywili się trawą czy korą drzew. Dziś Kim Dzong Un próbuje wykorzystać pandemię COVID-19 do umocnienia swojej władzy i szczelnego zamknięcia kraju, co może spowodować powtórkę tragedii z końca XX wieku. Więcej przeczytasz tutaj >>.
#Kenia #UNHCR
Rząd Kenii zażądał od Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców (UNHCR) dokładnego harmonogramu zamknięcia dwóch największych obozów uchodźczych w Afryce – obozu Dadaab przy granicy z Somalią oraz obozu Kakuma na styku Sudanu Południowego i Ugandy. Powodem planowanej likwidacji obozów jest wzrost napięć między Kenią, a Somalią. Na dostarczenie planu ONZ ma 14 dni, w przeciwnym razie uchodźcy z obozów zostaną siłą przesiedleni. To ponad pół miliona osób, przed którymi – w razie braku terminowego spełnienia żądania – stanie widmo przymusowej eksmisji. Wśród kontrargumentów zamykania obozów wymieniane są m.in. zagrożenie przemieszczania się dużych grup związane z obecną sytuacją epidemiologiczną czy brak miejsca, do którego uchodźcy mogliby bezpiecznie wrócić. Organizacje takie jak UNESCO wskazują również na konieczność ochrony lokalnej i unikalnej kultury jaka wytworzyła się na terenach obozów. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj >>.
#Syria
Wydaje się, że nie jest istotne, gdzie fotograf Rami al-Bustan zdecyduje się nacisnąć spust migawki, gdyż tak Aleppo, jak i Homs czy Damaszek przedstawiają ten sam obraz nędzy i rozpaczy. Miejsca te zatrzymuje w kadrze po 10 latach od Arabskiej Wiosny. Kraj dalej rządzony przez Baszara al-Asada, w którym 90% ludności żyje poniżej granicy ubóstwa, jest pogrążony w głębokim kryzysie. Te zdjęcia nie tchną nadzieją. Na jednym z nich widać chłopaków grających w piłkę, na innym stoisko z zabawkami – otaczające je rumowiska to tło dla większości z nich i codzienne obrazy przed oczami tych młodych Syryjczyków. Kraj popadł w ruinę przez lata wojny domowej, ale jedno się nie zmieniło: “Doktor”, jak mówi się o al-Asadzie w Syrii, wciąż podpatruje życie swoich upokorzonych podwładnych z billboardów i plakatów. Fotografie zobacz tutaj >>.
#ONZ #Głód
Ponad 250 organizacji pozarządowych z całego świata opublikowało list otwarty wzywający do natychmiastowej pomocy, aby uchronić 34 miliony ludzi od głodu w tym roku. Pod koniec 2020 roku ONZ oszacowała, że 270 milionów ludzi na świecie było w grupie wysokiego ryzyka albo już głodowała. Co więcej, 174 miliony ludzi w 58 krajach już jest zagrożonych śmiercią z powodu niedożywienia lub braku żywności. Jeśli działanie nie zostanie podjęte natychmiast, liczby drastycznie wzrosną. Obecnie sytuacja pogorszyła się z powodu konfliktów zbrojnych, zmian klimatycznych oraz pandemii COVID-19. Średnie światowe ceny żywności są najwyższe od 7 lat. Organizacje kierują swój apel przede wszystkim do państw. Tylko 26 godzin światowych wydatków na zbrojenia wystarczyłoby, aby pokryć pomoc wartą 5,5 miliarda dolarów dla najbardziej potrzebujących. Rok po tym, jak ONZ ostrzegała o “klęsce głodu biblijnych rozmiarów”, bogaci darczyńcy przekazali na walkę z głodem zaledwie 5% potrzebnej kwoty – 7,8 mld na 2021 rok. Organizacje podkreślają, że problemu nie stanowi brak żywności, lecz skrajnie nierówny dostęp i dystrybucja. Więcej przeczytasz tutaj >>.
#UE #Dzieci
Co najmniej 17 dzieci-migrantów dziennie zniknęło na ulicach UE od 2018 roku. Śledztwo przeprowadzone przez dziennikarzy Guardiana oraz transgraniczną organizację dziennikarską Lost in Europe wykazało, że ponad 18 tysięcy dzieci migrantów zniknęło w Unii Europejskiej od 2018 roku. Dokładnie 18292 dzieci pozbawionych opieki zaginęło bez śladu przez zaledwie 3 lata. Oznacza to, że każdego dnia znikało prawie 17 dzieci. Tylko w 2020 roku w 13 krajach europejskich zaginęło ich 5768. Największy procent stanowią dzieci, które do Europy przybyły z Maroka, Algierii, Erytrei czy Afganistanu. Aż 90% stanowili chłopcy, a jedno na sześć dzieci miało mniej niż 15 lat. Dziennikarze wskazują, że liczba zaginięć w rzeczywistości może być znacznie większa. Dzieci coraz częściej stają się celem zorganizowanych grup przestępczych. Wówczas padają ofiarą przymusowej pracy, wykorzystywania seksualnego, handlu ludźmi czy przymusowego żebractwa. Wyniki śledztwa nasuwają pytanie o to, czy Unia Europejska jest w stanie i czy chce chronić dzieci migrantów, które zostały zdane same na siebie. Więcej znajdziesz tutaj >>.
SZERZEJ
W tej sekcji naszej prasówki polecamy dłuższe reportaże, podcasty i analizy dotyczące interesujących spraw z Polski, Europy i świata.
#Syria
Syryjski parlament ogłosił, że wybory prezydenckie odbędą się 26 maja. To już drugie wybory prezydenckie, które odbędą się w cieniu trwającej od 10 lat wojny domowej. W 2014 roku wygrał je Baszar al-Asad zdobywając 92% głosów. Opozycja syryjska oraz Unia Europejska i Stany Zjednoczone nie zaakceptowały wówczas wyników wyborów oraz uznały je za niedemokratyczne i bezprawne. Choć od początku tego tygodnia kandydaci mogą zgłaszać swoją kandydaturę, to wydaje się, że wygrana Asada to tylko formalność. Obecnie siły rządowe kontrolują największe i najbardziej zaludnione miasta w Syrii, a Asad nie posiada kontrkandydata, który może mu zagrozić. Komentatorzy podkreślają, że wybory mogą zostać sfałszowane. Wygrana Asada zagwarantuje mu kolejne 7 lat rządów. Więcej przeczytasz tutaj >> oraz tutaj >>.
#Pakistan
Na początku kwietnia pakistańskie władze zablokowały Facebook, Twitter, WhatsApp, YouTube i Telegram w związku z protestami, które sparaliżowały dużą część kraju. Tysiące zwolenników ekstremistycznej partii TLP wyszło na ulice, po tym jak ich przywódca został zatrzymany z powodu swojej antyfrancuskiej działalności. Partia TLP wielokrotnie używała mediów społecznościowych, by gromadzić zwolenników i zachęcić do udziału w protestach, a antyfrancuskie nastroje w Pakistanie nie są nowością. Podobna sytuacja miała miejsce gdy redakcja Charlie Hebdo opublikowała karykaturę Proroka Muhammada. To także nie pierwszy raz, kiedy rząd Pakistanu blokuje popularne platformy, aby opanować sytuację w kraju. Blokada dotknęła pracowników wielu branż. Są wśród nich dostawcy jedzenia, osoby zajmujące się marketingiem, a nawet lekarze, którzy w czasie pandemii używają WhatsAppa do kontaktu z pacjentami. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj >>.
Ponadto ambasada Francji w Pakistanie zaleciła swoim obywatelom i firmom czasowe opuszczenie kraju. Wszystko przez gwałtowne protesty. W czwartek pakistański rząd zablokował ekstremistyczną partię TLP, której przywódca wezwał do marszu na stolicę, aby zażądać wydalenia ambasadora Francji. Tysiące zwolenników wyszło na ulice miast w całym kraju. Dwóch policjantów zginęło w starciach z demonstrantami. Więcej na temat znajdziesz tutaj >>.
#Irak
Pola naftowe zatruwają mieszkańców. Irak to jedno z kilku państw świata, które stosują wyjątkowo szkodliwą dla środowiska metodę “flarowania” (ang. flaring). To kontrowersyjny sposób spalania nadmiaru gazu, który powstaje podczas wydobycia ropy naftowej. Zdaniem ekologów to jedna z najbardziej szkodliwych praktyk zarówno dla planety, jak i dla ludzkiego zdrowia i życia. Zanieczyszczenie powoduje astmę,. choroby płuc i dróg oddechowych oraz nowotwory. Najbardziej narażeni są mieszkańcy południowej prowincji Basra. Mieszkańcy miasta Nahran Omar, w którym znajduje się kilka szybów naftowych, opowiadają, że płomienie buchające toksycznymi chemikaliami to ich codzienność. W najgorsze dni od wybuchów trzęsą się okna i wszystko pokrywa gęsta, wulkaniczna sadza. Wówczas do powietrza dostają się szkodliwe substancje – metan, podtlenek azotu, dwutlenek węgla. Mieszkańcy regularnie zapadają na ciężkie choroby. Zdaniem ekspertów z Międzynarodowej Agencji Energii za 10 lat w Basrze nie będzie dało się mieszkać. Według badań, średnia temperatura w Iraku rośnie od dwóch do siedmiu razy szybciej, niż wynosi średnia światowa. Irak to jedno z państw najbardziej narażonych na negatywne skutki globalnego ocieplenia oraz katastrofy klimatycznej. Więcej znajdziesz tutaj >> oraz tutaj >>.
#Algieria #Maroko #Libia #Amazigh
Tysiące Berberów zbuntowało się i wyszło na ulice w regionie Kabylii w Algierii, aby walczyć o swoje prawa i wolność w kraju, w którym stanowią aż ¼ populacji. Berberowie to rdzenna ludność Północnej Afryki. Sami wolą określać się jako Amazigh – wolni ludzie, jako że nazwa Berber wywodzi się od łacińskiego wyrazu barbarzyńca. Społeczność od dawna walczy o uznanie berberyjskiej tożsamości, kultury oraz języka w regionie. Trwające obecnie protesty doprowadziły do licznych represji oraz śmierci wielu młodych osób, przede wszystkim w wyniku starć z policją. Największa społeczność berberyjska zamieszkuje Maroko. Aż ¼ populacji Maroka używa jednego z trzech głównych berberyjskich dialektów, ale język ten uzyskał oficjalny status w państwie dopiero w 2011 roku. Amazighowie zamieszkują też Tunezję czy Libię, gdzie prześladowani w szczególności za czasów Muammara al-Qaddafiego, stanowią 10% populacji. Więcej na temat berberyjskiej społeczności oraz jej walki o swoje prawa przeczytasz tutaj >>.
#Egipt
Egipscy chrześcijanie boją się zabójstw przeprowadzanych przez tzw. Państwo Islamskie Synaju. Ostatnie morderstwo Kopta wzbudziło w jego współwyznawcach wspomnienia z ataków na ich kościoły, które były dokonywane kilka lat temu. Nabil Habashi został postrzelony i zabity po tym, jak terroryści oskarżyli go o współpracę z niesprzyjającą im egipską armią i policją. Tzw. Państwo Islamskie Synaju dąży do podporządkowania sobie północnego i środkowego Synaju. Terroryści pierwotnie atakowali policjantów i personel wojskowy, ale w ostatnich latach zwrócili uwagę na ludność cywilną, zwłaszcza chrześcijan, oskarżając ich o pomoc służbom. W 2017 roku, w wyniku strachu, setki chrześcijan opuściło północny Synaj. Tzw. Państwo Islamskie wypowiedziało wtedy wojnę tej mniejszości, która stanowi ok. 10 % ludności w ponad 100 milionowym Egipcie. Więcej szczegółów tutaj >>.
Prasówkę przygotowały dla Was członkinie i członkowie zespołu Salam Lab:
Natalia Andruszko
Joanna Bogdanowicz
Nicole Czaplińska
Łukasz Kaleta
Julia Kręzel
Julia Parkot
Anna Słania
Anna Wilczyńska
Joanna Wójcik
Na zdjęciu tytułowym: portret dziewczynek z doświadczeniem uchodźczym. Fot. Zachtleven fotografie from Pixabay.
