W obliczu rosnącej dezinformacji wokół sytuacji w Palestynie i Izraelu oraz zagrożenia dla działających na tych terenach dziennikarzy i dziennikarek, postanowiłyśmy dołączyć do głosów ludzi mediów i kultury z całej Polski. Publikujemy nasz list otwarty, który ukazał się m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Press” i „OKO.Press”
Pragniemy wyrazić naszą solidarność z dziennikarzami i dziennikarkami pracującymi w Izraelu, Strefie Gazy i w innych palestyńskich terytoriach okupowanych.
To szczególnie ważne w obliczu tego, jak 20 października 2023 r. Minister komunikacji Izraela Szlomo Karhi ogłosił projekt rozporządzenia umożliwiającego zamknięcie kanałów informacyjnych, jeśli te uznane być mogą za „szkodzące bezpieczeństwu narodowemu”. Przepisy te zostały zatwierdzone 1 listopada. Wydają się być wymierzone w działalność kanału al-Dżazira, jednak Międzynarodowa Federacja Dziennikarzy obawia się, że prawo to może posłużyć władzom izraelskim do zamykania innych mediów działających w Izraelu oraz na okupowanych terytoriach palestyńskich.
Rozporządzenie to jest jawnym ograniczeniem wolności prasy oraz wolności słowa, a można je interpretować także jako formę zastraszania, co z kolei łamie artykuł 19. Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
Kilka dni po przedstawieniu projektu wspomnianego rozporządzenia, 25 października 2023 r., izraelskie siły zbrojne zbombardowały dom szefa biura al-Dżaziry w Gazie, Waila Dahduha. W ataku zginęła jego żona, córka, syn i wnuk. Pragniemy wyrazić nasze najszczersze kondolencje.
Piszemy dla Ciebie, dzięki Tobie
W obliczu rosnącej migracji ludności spowodowanej zmianami klimatycznymi, konfliktami zbrojnymi i czystkami etnicznymi, zapewnienie dostępu do rzetelnych informacji staje się kluczowym wyzwaniem. Nasze dziennikarstwo w Salam Lab jest konstruktywne, inkluzywne i wolne od uprzedzeń. Dostarczamy różnorodne perspektywy, wykraczając poza główny nurt mediów, bez wpływu korporacji czy powiązań politycznych.
Jesteśmy całkowicie niezależni, a nasza egzystencja zależy od Twojego wsparcia. Każda złotówka pomaga nam kontynuować misję dostarczania rzetelnych informacji. Twój wkład to klucz do naszej niezależności.
Stajemy solidarnie z uprowadzonym przez Hamas izraelskim dziennikarzem Odedem Lifszicem, zasłużonym opozycjonistą, który przez dziesięciolecia działał na rzecz pokoju i uznania praw Palestyńczyków. Apelujemy o jego niezwłoczne uwolnienie w związku z publicznym oświadczeniem rzecznika Brygad Izz ad-Din al-Kassam o gotowości do jego bezwarunkowego oswobodzenia.
W obliczu ataków na dziennikarzy Międzynarodowa Federacja Dziennikarzy (IFJ), Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych oraz UNI Global Union wystosowały list do UNESCO z prośbą o dołożenie wszelkich starań mających na celu ochronę dziennikarzy i cywilów. W swoim apelu piszą o tym, że:
„Żadni zagraniczni dziennikarze aktualnie nie relacjonują z terytorium Strefy Gazy, ani nie mają możliwości wjazdu na jej teren, aby relacjonować bieżące wydarzenia. Tylko dziennikarze palestyńscy mogą informować o tym, co się dzieje. Dlatego też ważne jest, aby Organizacja Narodów Zjednoczonych, a w szczególności UNESCO, chroniła tych dziennikarzy i ich prawa oraz utrzymała ich dostęp do Internetu i innych środków komunikacji, aby mogli informować lokalną ludność palestyńską i świat o wojnie w Strefie Gazy”.
Apelujemy o ochronę wszystkich dziennikarzy i dziennikarek oraz pamięć o trzydziestu sześciu zabitych między 7 października a 3 listopada 2023 r.:
Czterech izraelskich dziennikarzach i dziennikarkach: Roim Idanie, Janiwie Zoharze, Ajelet Arnin oraz Szai Regew.
Trzydziestu jeden palestyńskich dziennikarzach i dziennikarkach: Ibrahimie Mohammadzie Lafim, Mohammadzie Dżargunie, Mohammadzie al-Salhimie, Assadzie Szamlachim, Hiszamie al-Nawadżim, Mohammadzie Sobhu, Sajidzie al-Tawilu, Mohamedzie Fajezie Abu Matarze, Ahmedzie Szehabi, Husamie Mubaraku, Salamie Memie, Jusufie Maherze Dawasie, Abdulhadim Habibim, Issamie Bharze, Mohammadzie Baluszim, Samehu al-Nadimie, Chalilu Abu Atarze, Mohammedzie Alimie, Roszdzie Sarradżu, Mohammadzie Imadzie Labadzie, Dua Szaraf, Sajidzie Al-Halabi, Ahmedzie Abu Mhadim, Salimie Mchaimerze, Jasirze Abu Namusie, Nazmim al-Nadim, Madżedzie Kaszko, Imadzie al-Wahidim, Ijada Matara Madżda, Fadla Arandasa, Mohammeda Abu Hataba.
Oraz libańskim dziennikarzu Issamie Abdallahu.
Pragniemy zauważyć, że w polskich mediach nie pojawiły się do tej pory żadne głosy dziennikarzy obecnych na okupowanych terytoriach palestyńskich — w Gazie oraz na Zachodnim Brzegu — codziennie ryzykujących swoje życie, by relacjonować na bieżąco wydarzenia, których są świadkami i świadkiniami.
W związku z apelem Organizacji Narodów Zjednoczonych z dnia 19 października 2023 r. wzywającym do zapobieżenia możliwemu ludobójstwu w Gazie wzywamy wszystkich, których może to dotyczyć, do przestrzegania zasad etyki dziennikarskiej, w tym obowiązku:
- Niepowielania niezweryfikowanych informacji, wprowadzenia praktyki sprostowania tych uprzednio powielonych fałszywych lub dementowanych.
- Weryfikacji oraz umieszczania źródeł wszelkich informacji.
- Wyraźnego odróżnienia informacji opartych na faktach od komentarzy i krytyki własnej.
- Dołożenia wszelkich starań, by wiernie odtworzyć wypowiedzi danych osób publicznych i niepublicznych.
- Rozpowszechniania informacji lub opinii, w taki sposób, by nie przyczyniać się do szerzenia mowy nienawiści, uprzedzeń, stereotypizacji, a także dołożenia wszelkich starań, aby przeciwdziałać szerzeniu się dyskryminacji ze względu na takie czynniki, jak pochodzenie geograficzne, społeczne lub etniczne, rasa, religia i inne.
W przeciągu ostatnich kilku tygodni w publikowanych w języku polskim materiałach pojawiło się wiele nieprawdziwych, bądź niepotwierdzonych informacji, które w oczywisty sposób przyczyniają się do szerzenia się mowy nienawiści oraz demonizacji i stereotypizacji Palestyńczyków. Wydarzenia niejednokrotnie przedstawiane są w sposób jednostronny i ignorujący jawne naruszenia prawa międzynarodowego przez Izrael. W związku z powyższym pragniemy przywołać fragment wspomnianego wcześniej oświadczenia ekspertów Organizacji Narodów Zjednoczonych:
„Izrael prowadzi kampanię, której skutkiem są zbrodnie przeciwko ludzkości w Gazie. Biorąc pod uwagę oświadczenia izraelskich przywódców politycznych i ich sojuszników, którym towarzyszyły działania wojskowe w Gazie oraz eskalacja aresztowań i zabójstw na Zachodnim Brzegu, istnieje również ryzyko ludobójstwa na narodzie palestyńskim”.
Wierzymy, że wspólnymi siłami możemy przyczynić się do tworzenia rzetelnych i obiektywnych informacji, które będą służyć społeczeństwu.
Poniżej podpisane osoby/organizacje wyrażają swoje poparcie dla tego listu otwartego.
Sygnatariusze i sygnatariuszki
- Anna Alboth, dziennikarka i aktywistka
- Adam Andrzejewski, filozof
- Bartosz Bartosik, dziennikarz
- Wiktoria Beczek, dziennikarka
- Karolina Bednarz, wydawczyni
- Marek Beylin, publicysta
- Dominika Blachnicka-Ciacek, socjolożka, Wydział socjologii UW
- Monika Bobako, filozofka, UAM
Artur Boruc, były członek reprezentacji Polski w piłce nożnej - Sara Boruc, blogerka modowa i osobowość telewizyjna
- Milena Bryła, dziennikarka
- Piotr Bystrianin, prezes zarządu Fundacji Ocalenie
Marta Byczkowska-Nowak, dziennikarka Wprost - Max Cegielski, dziennikarz
- Agata Chmielecka, wydawczyni
- Anna Chmielecka, członkini zarządu Fundacji Ocalenie
- Kalina Czwarnóg, członkini zarządu Fundacji Ocalenie
Maja Chitro, dziennikarka - Sylwia Chutnik, pisarka
- Anna Cieplak, pisarka, animatorka kultury
- Katarzyna Czarnota, socjolożka, badaczka w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
- Beata Czuma-Hyk, wirtualnemedia.pl
- Julia Dauksza, dziennikarka
- Anna Dąbrowska-Zembik, dziennikarka
- Artur Domosławski, pisarz i dziennikarz
- Olga Drenda, pisarka, dziennikarka
- Jędrzej Dudkiewicz, dziennikarz freelancer
- Marek Dziekan, nauczyciel akademicki, Uniwersytet Łódzki
- Anna Dąbrowska, Stowarzyszenie Homo Faber
- Wojciech Faruga, reżyser i Dyrektor Teatru Polskiego w Bydgoszczy
- Filip Fierek, wydawca
- Miłka Fijałkowska, dziennikarka
- Bartosz Frąckowiak, Fundacja Biennale Warszawa
- Magdalena Fusiek, dziennikarka
- Olga Gitkiewicz, pisarka, reporterka
- Daria Głowacka, animatorka kultury
- Karol Grygoruk, fotograf
- Agata Grzybowska, dokumentalistka
- Ewa Górska, akademiczka
- Olga Hund, pisarka, tłumaczka
- Karolina Hytrek-Prosiecka, dziennikarka
- Cecylia Jakubczak, działaczka społeczna
- Oliwier Janiak, dziennikarz
- Mateusz Janicki, aktor
- Damian Jankowski, dziennikarz
- Marek Jedliński, redaktor
- Hanna Jewsiewicka, dziennikarka
- Agnieszka Jucewicz, dziennikarka
- Gosia Juszczak, reżyserka
- Ewelina Kaczmarczyk, Katarzyna Makarowicz, Weronika Szczurko (Salam Lab)
- Julia Kamińska, aktorka i piosenkarka
- Magdalena Kicińska, dziennikarka
- Lena Khalid, reportażystka
- Tatiana Kolesnychenko, reporterka
- Szczepan Kopyt, poeta
- Karolina Korwin-Piotrowska, dziennikarka
- Justyna Kosela, dziennikarka
- Agnieszka Kosowicz, prezeska Polskiego Forum Migracyjnego
- Mela Koteluk, piosenkarka
- Sylwia Kuca, adwokat
- Kamila Kunda, terapeutka
- Roman Kurkiewicz, dziennikarz
- Rut Kurkiewicz, reżyserka, dziennikarka
- Danuta Kuroń, prezeska zarządu Fundacji Edukacyjnej Jacka Kuronia
- Dominika Lasota, aktywistka, Inicjatywa Wschód
- Katarzyna Lazzeri, dziennikarka
- Andrzej Leder, filozof
- Justyna Kowalska-Leder, kulturoznawczyni
- Aleksandra Lipczak, pisarka, dziennikarka
- Hanna Lis, dziennikarka
- Hanna Machińska, nauczycielka akademicka UW, członkini rady Fundacji Helsińskiej i Fundacji Batorego
- Rafał Madajczak, redaktor naczelny Gazeta.pl
- Maciej Mahler, współzałożyciel stowarzyszenia “Stacja Muranów”
- Galopujący Major, bloger, felietonista
- Katarzyna Malarowska, reporterka
- Justyna Marcinkowska, antropolożka kultury UAM
- Małgorzata Jamrozy Margaret, piosenkarka
- Patryk Michalski, dziennikarz
- Tadeusz Michrowski, dziennikarz
- Dalia Mikulska, reporterka
- Anna Mikulska, dziennikarka
- Paweł Mościcki, pisarz, eseista
- Joanna Musiatewicz, nauczycielka akademicka UW
- Bartosz Nalazek, operator filmowy
- Dorota Nowak, redaktorka, wydawczyni
- Karolina Ochab, dyrektor naczelna Nowego Teatru
- Janina Ochojska, posłanka do Parlamentu Europejskiego
- Annamaria Orla-Bukowska, antropolog społeczny
- Maja Ostaszewska, aktorka
- Joanna Ostrowska, historyczka
- Katarzyna Pachniak, nauczycielka akademicka UW
- Antoni Pawlicki, aktor
- Marcin Perchuć, aktor i były dziekan AT
- Ada Piekarska, kuratorka sztuki
- Natalia Pitala, ekolog
- Aleksandra Popławska, aktorka
- Aneta Prymaka, reporterka
- Kaja Puto, dziennikarka
- Mikołaj Ratajczak, filozof
- Karolina Rogaska, dziennikarka
- Bartosz Rumieńczyk, dziennikarz
- Aleksandra Rutkowska, dziennikarka
- Magdalena Różczka, aktorka
- Bartek Sabela, reporter
- Piotr Sadzik, wykładowca UW
- Janusz Schwertner, dziennikarz
- Beata Siemaszko, aktywistka
- Sławomir Sierakowski, Krytyka Polityczna, Onet.pl
- Jakub Skrzywanek, reżyser, Dyrektor Artystyczny Teatru Współczesnego w Szczecinie
- Anita Sokołowska, aktorka
- Filip Springer, pisarz
- Olga Stanisławska, pisarka, reportażystka
- Franek Sterczewski, poseł na sejm RP
- Krzysztof Story, dziennikarz
- Bogna Świątkowska, NN6T
- Witold Szabłowski, pisarz
- Patryk Strzałkowski, dziennikarz Gazeta.pl
- Krzysztof Szczepaniak, aktor
- Małgorzata Szczurek, wydawczyni, Wydawnictwo Karakter
- Mariusz Szczygieł, reporter
- Małgorzata Szczęśniak, scenografka i kostiumolog w Operze
Jacek Taran, dziennikarz, fotoreporter - Krzysztof Tubilewicz, dziennikarz
- Mateusz Trusewicz, natemat.pl
- Anna Trusewicz, Gazeta.pl
- Grzegorz Uzdański, pisarz
- Adam Wajrak, dziennikarz
- Marianna Wartecka, członkini zarządu Fundacji Ocalenie
- Krzysztof Warlikowski, reżyser teatralny i operowy, dyrektor artystyczny Nowego Teatru
- Jacek Wiaderny, redaktor, Mały Format
- Miłosz Wiatrowski-Bujacz, dziennikarz
- Przemysław Wielgosz, redaktor, Le Monde diplomatique – edycja polska
- Antonina Palarczyk, reporterka
- Karol Wilczyński, wykładowca UJ
- Ilona Witkowska, poetka
- Paweł Wodziński, reżyser, kurator
- Martyna Wojciechowska, dziennikarka i pisarka
- Aleksandra Wojtaszek, pisarka, dziennikarka, tłumaczka
- Xawier Woliński, wolnelewo.pl
- Ewa Wójciak, Teatr Ósmego Dnia
- Weronika Wysocka, artystka
- Marta Zdanowska, dziennikarka
- Natalia Żaba, dziennikarka
- Konrad Żurawowicz, aktywista
- Beata Żak, medyczka
- Agnieszka Żądło, dziennikarka, dokumentalistka
- Marcin Żyła, dziennikarz
- Katarzyna Maniak, antropolożka kultury UJ
- Justyna Marcinkowska, antropolożka kultury UAM
- Joanna Talewicz, prezeska Fundacji w Stronę Dialogu
- Beata Łyżwa-Sokół, fotoedytorka
Media i organizacje
- Fundacja Instytut Reportażu
- Fundacja Ocalenie
- Fundacja Polska Gościnność
- Fundacja Strefa WolnoSłowa
- Fundacja w Stronę Dialogu
- Fundacja Ari Ari
- Inicjatywa Wschód
- Mały Format
- NOMADA – Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego
- Stowarzyszenie Homo Faber
- Stowarzyszenie Laboratorium Działań dla Pokoju (Salam Lab)
- Wydawnictwo ArtRage
- Wydawnictwo Drzazgi
- Wydawnictwo Tajfuny