Trzy żydowskie siostry i jeden jemeński hit

fot. Tamir Moosh, Wikipedia Commons, Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International license.


W pustynnej osadzie praca wre. Trzy młode kobiety gotują, rąbią drwa, a nawet golą jakiegoś mężczyznę, śpiewając przy tym o wielkiej miłości. W końcu, przebrane w różowe dżelabije (luźne okrycie ciała w krajach arabskich), wskakują na odkrytego dżipa i jadą przez pustynię. Ich celem jest baśniowy pałac. Tam trzech młodych chłopaków w identycznych niebieskich dresach rytmicznie podskakuje pod czujnym okiem kobiety w bujanym fotelu. Surowa dama rozluźnia się dopiero wtedy, kiedy wszyscy zaczynają razem tańczyć.

Ta niesamowita fabuła to scenariusz energicznego wideoklipu, w którym trzy siostry: Tair, Liron i Tagel Haim śpiewają tradycyjną pieśń jemeńskich Żydów, a Tamir Muskat miksuje elektroniczne brzmienia i hiphopowe bity. Teledysk „Habib galbi” podbija Internet w 2016 roku i staje się trampoliną do kariery zespołu A-Wa. Wkrótce, obok pierwszego albumu grupy, ukazuje się osobny, wyłącznie z remiksami tytułowego hitu. Żeby zrozumieć, kim są młode Żydówki, które odniosły taki sukces w sieci, trzeba trochę cofnąć się w czasie.

Palestynka zmarła w wyniku zaniedbań Izraela? >>>

Jeszcze w dziewiętnastym wieku żydowska diaspora była rozproszona po całym terytorium imperium osmańskiego. Jednak na fali powojennej dekolonizacji Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1947 roku zdecydowało o podziale brytyjskiego mandatu Palestyny na terytoria etniczne: Izrael i Palestynę. Decyzja wywołała powszechne oburzenie w świecie arabskim. Z powodu nasilających się prześladowań Żydów jemeńskich, nowopowstałe państwo Izrael zorganizowało tajną operację o kryptonimie „Latający dywan”. W ciągu niespełna piętnastu miesięcy na przełomie 1949 i 1950 roku do kraju sprowadzono amerykańskimi i brytyjskimi samolotami prawie 50 tysięcy Żydów z Jemenu, a także Adenu, Erytrei i Dżibuti.

I tak w Izraelu znaleźli się Żydzi jemeńscy, a pośród nich dziadkowie sióstr Haim. Państwo Haim zamieszkali pośród trzydziestu innych rodzin z Jemenu w osadzie Szachrut na pustyni Negew, nieopodal Morza Czerwonego. Począwszy od lat dziewięćdziesiątych, każdego lata odwiedzały ich tam trzy wnuczki. Siostry chętnie uczyły się tradycyjnych psalmów hebrajskich i aramejskich, a także kobiecych pieśni z Jemenu. To właśnie dlatego piosenka „Habib galbi” została pierwszym w historii Izraela śpiewanym po arabsku hitem, która zajął pierwsze miejsce na liście przebojów.

Cała płyta z remiksami jest dostępna w serwisie Spotify. 

Artykuł ukazuje się w ramach cyklu, w którym przybliżamy muzykę z różnych kręgów kulturowych. Zwracamy uwagę na jej konteksty i postaci z nią związane. Pomysłodawcą serii jest Michał Misiarczyk.



Najnowsze publikacje